Interessante feite oor Bye.

Wêreld bye-dag word jaarliks gevier op 20 Mei ter bewusmaking van die belangrikheid van bye in die ekosisteem.
Heuning bye is 'n diverse stel vlieënde insekte.
Bye klap hulle vlerkies 11 400 per keer per minuut, vandaar die zoem geluid.
Slegs vroulike bye kan steek. Manlike bye het nie angels nie.
Heuningbye kommunikeer deur middel van 'n reeks “dans bewegings".
Bye kan agterkom wanneer ‘n mens bang is deur middel van ‘n hormoon wat afgegee word. As hulle voel hulle korf word bedreig, sal hulle aanval.
Elke heuningby van ‘n groep bye het sy eie kleur.
Die heuningby is die enigste insek wat kos maak wat ‘n mens kan eet.
Heuning bevat ‘n antioksidant wat breinfunksie bevorder. 

Die produksie van heuning is maar net ‘n “druppel in die emmer” as dit by die onskatbare waarde van bye kom. Hulle is onder die spesies die mees algemene en ekologies belangrikste in die wêreld.
Soos hul neefs, die miere, is bye van die mees diverse en bes aangepaste van alle insekte van die wêreld, behalwe Antarktika.
Die gewildste van almal is die gewone by met kenteken kleure swart en geel.

Die eienaardige sosiale gewoontes van bye en hul vermoë om heuning te maak was van belang vir die mens sedert antieke tye. Trouens, die mensdom het in hulle die simbool van vlytigheid, nywerheid en gemeenskapsgees gesien. Dit is algemeen om hulle in kinderverhale, in poëtiese komposisies of mitologiese tradisies te vind. 

Die grootmaak van bye in gevangenskap word byeboerdery genoem en is gemaak vir kommersiële doeleindes vir die verkoop van hul heuning, natuurlik soet en toegerus met antiseptiese eienskappe, sowel as die was wat hulle in staat is om af te skei. Sy angel is toegerus met verskeie vlakke van toksisiteit, wat veral pynlik is en ernstige reaksies indien 'n  persoon allergies is.

Oor die algemeen word bye gekenmerk deur die volgende: 
Hulle is geleedpotige diere, dit wil sê met gesegmenteerde liggame en ledemate met gewrigte, toegerus met drie pare bene, 'n paar antennes en twee pare vliesagtige vlerke. Sy liggaam is bedek met villi. 
Die liggaam van die bye meet gewoonlik tussen 2 mm en 4 cm, afhangende van die spesie, en bestaan uit drie dele: kop, borskas en buik. Aan die einde van laasgenoemde het wyfies 'n angel. Die boonste ledemate is aangepas om skoonmaak van die vlerke moontlik te maak, terwyl die onderste aangepas is om blomme nektar te vervoer.
Sy oë is saamgestel en groot. Hulle beslaan byna die hele kop, net onder die antennes, wat hulle in staat stel om chemiese, reuk-, klank- en beweging seine te ontvang.

Bye het 'n enorme kapasiteit om kommunikasie en inligtings te deel. Deur 'n "dans" wat met die liggaam uitgevoer word, kan hulle vir mekaar aandui hoe ver of naby 'n bron van energie, kos is. Daarbenewens is hulle in staat om hulself te oriënteer deur die son, die voorkoms van sonstrale en deur die magnetiese veld land.
Bye samelewing is saamgestel as 'n sosiale piramide aan die bokant waarvan die koningin-by is, die enigste een wat eiers kan lê, en dan kom die liggaam van werkers, en aan die einde die paar nie-werkende mannetjies, genaamd hommel-tuie. Die koninginne leef baie langer. 
Van al die bekende spesies bye is slegs 7 in staat om heuning te produseer. Elke jaar word 1,6 ton van hierdie produk in die Weste gegenereer. Om dit te doen, kan 'n enkele by daagliks meer as 7 000 blomme besoek. Dit neem vier miljoen besoeke om 'n kilo heuning te genereer

Daar is families bye, wat alle bekende spesies groepeer, wat baie van mekaar kan verskil. Hierdie families is:
    • Die primitiewe en wesp-agtige bye, wat sowat 3 000 spesies insluit.
    • Eensame en groot bye.
    •  "Myn" bye, aangesien hulle 'n groot deel van hul lewens ondergronds deurbring, waarvan baie aangetrek word deur die sweet van die soogdiere.
    • Bye van groot grootte en vinnige vlug.
    •  Ongeveer 180 spesies bestuifde bye, tipies van Afrika en die noordelike halfrond, klein tot matig groot. Hulle verteenwoordig 'n evolusionêre skakel tussen primitiewe en meer moderne bye.
    • Blaar en stam snyer bye, in staat om komplekse strukture te bou om nes te maak, met groente stukke wat self gesny is. Anders as ander bye, versamel hulle stuifmeel op hul maag, eerder as hul agterpote.
    • Die grootste groep van almal, wat gewone bye, hommels en ander minder bekendes insluit.
    • Gewone bye is sosiale diere wat in swerms leef. Hulle is egter nie die meerderheid nie:
    • 75% van bye spesies leef as eensame bye.
    • 15% bye is parasitiese bye.
Slegs 10% bye woon binne heuningkoeke, wat komplekse strukture is wat hulle self bou met modder, plantafval, of ander materiaal, bo-op bome, op bouhoeke of enige plek waar die kolonie veilig voel teen hul roofdiere.

Heuningkoeke bestaan uit klein gereelde selle, waarbinne die bye hul larwes neerlê, en ook die heuning en stuifmeel waaraan die korf voed. Op 'n spesiale plek is ook die koningin-by. Die heuningkoek het 'n vorm en afmetings kenmerkend van die spesies bye wat hulle bewoon.

Oor die algemeen voed gewone bye op stuifmeel en nektar wat hulle uit blomme onttrek, en waaruit hulle verskillende soorte kos maak. Koninklike jellie is die mees voedsame vorm van heuning, waarmee hulle die larwes en die byekoningin voed. Verdunde heuning of stuifmeel. Hulle vorm die voedsel van die leër van werkerbye.

Die voortplanting van bye word bepaal deur hul piramidale struktuur, aangesien die enigste by wat in staat is om eiers te lê, die byekoningin is.. Daarom word dit deur al die ander werkerbye versorg en beskerm.
Om eiers te lê moet koninginne deur 'n hommeltuig bevrug word, wat 'n manlike by is, die enigste vorm wat binne die swerm bestaan. Die hommeltuie is onproduktief, hoewel hulle kan saamwerk in die verdediging van die heuningkoek, en hul rol is beperk tot paring met die byekoningin. Soms, nadat sy bevrug is, sal die koningin die mannetjie vir 'n lang tyd nie weer benodig nie. Bye-eiers is klein en witterig. 'n Larwe sonder ledemate kom uit die eiers, wat deur verskillende veranderinge gaan totdat dit uiteindelik 'n krismis word, wat die kring van metamorfose voltooi totdat hy as volwassene na vore kom.

Sosiale differensiasie vind plaas vanaf die larwestadium. Op een of ander manier weet die bye watter larwes byekoningin sal wees en watter bloot werkers sal wees. So kom 'n nuwe koningin net na vore om 'n nuwe swerm te stig, wat van die werkers saam met haar neem, of om 'n gestorwe byekoningin te vervang.

Die ekologiese belangrikheid van bye kan nie genoeg beklemtoon word nie. Hulle is die belangrikste bestuiwers van plantspesies in die wêreld, dit wil sê diegene wat verantwoordelik is vir die verspreiding van die stuifmeel van 'n plant na 'n ander, wat sodoende die seksuele bevrugting van plante vergemaklik en aan hulle genetiese diversiteit gee.

Dit vind plaas wanneer die by die blomme nader om nektar te drink, en die stuifmeel van die plant kleef aan sy liggaam, waarvan 'n deel 'n ander blom sal bereik en die uitruil van genetiese materiaal tussen die plante sal toelaat. Sonder bye kan hierdie proses aansienlik langer neem, alhoewel daar 'n paar ander spesies is wat met dieselfde proses kan help, maar geen met die doeltreffendheid van bye nie.
Bye vorm die basis van bedryf van heuning, 'n kos wat mense in hul dieet kan benut en wat beide voedsaam en antisepties is.

Gevaar van uitsterwing:
Bye het baie roofdiere en is slagoffers van baie parasiete wat in staat is om 'n hele heuningkoek te besmet. Die groot teëstander van bye is egter juis die mens.
Die massiewe gebruik van plaagdoders en chemiese stowwe op plase is direk verantwoordelik vir die afname van 30% in bye-bevolkings in die Verenigde State, en soortgelyke situasies kom regoor die wêreld voor.
Die praktyk van moderne byeboerdery het ook die blomme soektog van bye vervang met soet en sintetiese drankies, wat maak dat diere verkies om na 'n maklike en nabye bron van suikers te gaan, as na die nektar wat in klein hoeveelhede deur blomme geproduseer word.
Bye is maklik een van die belangrikste spesies in die wêreld se algehele ekosisteem en is tans in gevaar van uitsterwing oral.

Rou heuning is die natuurlikste vorm van alle heuning en het al die kragtige voedingswaarde. Rou heuning word slegs deur ‘n sif gegooi wat nog stuifmeel en was kan bevat.
“Ander heuning wat kommersieel verkoop word, gaan deur verskeie prosesse soos onder andere verhitting tot 70˚C of hoër, of bestraling. Dié prosesse kan al die kosbare voedingswaarde van heuning vernietig.
Die nektar wat bye tydens die bestuiwingsproses uit blomme onttrek, is 80% vog en 20% suiker wat dit dan met ‘n ingewikkelde molekulêre proses in heuning (wat dan ongeveer 18% vog en 82% suiker) omskakel.
Die vroulike bye (werkers) doen al die werk in die korf. Die manlike by (hommels) se hoofdoel is om te paar.
Die werkerbye leef ongeveer ses weke en werk hulle letterlik dood. Hommelbye vrek direk na paring.
Die byekoningin word tydens haar paringsvlug in die lug deur die hommels bevrug.
Die byekoningin kan tot drie jaar of langer lewe en is bekwaam om tot ‘n halfmiljoen of meer eiers in haar leeftyd te lê – bykans 3000 eiers per dag.
Die koningin is ook net ‘n normale werker-eier, maar word meer as die ander werkers gevoer en sy kry koninginjellie. Dit veroorsaak radikale groei en ‘n gedaantewisseling.
Koninginjellie is ‘n melkerige afskeiding wat deur werker-heuningbye geproduseer word. Dit bevat tipies ongeveer 70% water, 15% proteïene, 16% suiker, 6% vette en 3% vitamiene, soute en aminosure.
Die by sal altyd ‘n uitstekende reputasie geniet, selfs in die Bybel is die soetheid van bye se heuning en die vurigheid van hul werk geprys.

As jy weer die deksel van ‘n botteltjie heuning afskroef, besef opnuut die onskatbare waarde van bye en dat dit ons plig is om hulle te beskerm en te bewaar.